Sentado a comer na mesma mesa…

Os elementos que compoñen unha FESTA son fundamentalmente tres: 1) A afirmación de que a vida ten sentido. 2) A comida compartida. 3) Un aspecto lúdico. Isto nos nosos pobos exprésase coa Misa Solemne, a comida cos familiares e amigos, e a verbena cos xogos, barracas, gaiteiros, orquestra…

Nos banquetes de FESTA a comida non é á carta, senón a mesma para todos para expresar simbolicamente a COMÚN-UNIÓN dos asistentes de cara a un mesmo futuro compartido.

Hoxe é frecuente atoparnos que  cando se fai un banquete unha persoa di que ela é da dieta macrobiótica, outro que é vexetariano, outro que é musulmán ou xudeu e non come porco, outro que é vegano, outro que non hai comida tan saborosa como a das diversas partes do porco, etc. Cando se xuntan así varias persoas é imposible facer un menú para todos. Por outra parte se ti invitas a un destes á túa casa debes adaptarte ó seu modo de comer para ser un bo anfitrión, pero cando te invitan debes compartir alegremente a súa dieta sá e equilibrada… sen que haxa a debida correspondencia.

Nun campamento, que tivemos hai anos, un rapaz comentoume que na súa casa a nai facía catro comidas diferentes segundo os gustos dos membros da familia. A miña resposta foi dicirlle que non tiñan perdón de Deus e que eran uns abusóns e explotadores da súa nai.

Todo isto manifesta que estamos perdendo o sentido do comunitario e os valores do compartir, tamén o respecto ó irmán que nos acolle. Polo contrario asistimos á exaltación do individualismo, mesmo dos caprichos individuais. Así faise case imposible poder facer un banquete no “doce fogar” e non queda máis remedio que invitalos a un restaurante e que ¡cada quen coma o que queira!. A dúbida que me queda é se procedería dicirlles que teñen un límite de gasto “per cápita”.

En certa ocasión, estando ceando cuns amigos, chegou unha persoa á casa e invitámola a comer do que tiñamos. Axiña me pregunta: “Antón, non terás por aí unha lata? É que o queixo non me gusta”. A resposta saíume inmediata: “Cando te inviten a comer nunha casa, comes do que hai. Se queres comer o que che gusta, vas a un restaurante e págalo”.  Menos mal que o queixo non lle gustaba!!

Ante esta problemática sobre a comida son de gran sabiduría RACIONAL, ÉTICA e ESPIRITUAL as palabras do Mestre de Nazaret cando di:

“E convocando á xente dicíalles: Escoitádeme todos e procurade entender. Nada do que hai fora do home pode manchalo ó entrar nel; pero o que sae do home, iso si que o mancha.

E cando entrou na casa, despois de deixa-la xente, os discípulos preguntáronlle polo significado daquilo. Díxolles: ¿E logo vós tampouco sodes capaces de entender? ¿Non comprendedes que todo o que vén de fóra e entra no home non o pode manchar, porque non penetra no seu corazón, senón no seu ventre e de alí vai para o escusado?.

Así declaraba puros tódolos alimentos. E continuou: O que sae de dentro, iso si que o mancha; porque de dentro, do corazón do home, xorden os malos pensamentos, as fornicacións, os roubos, os asasinatos, os adulterios, as cobizas, as maldades, os fraudes, os desenfreos, as envexas, as blasfemias, a soberbia, os desatinos. Todas eses males saen de dentro e manchan ó home.” (Mc. 7,14-23)

Estas palabras non precisan ningún comentario explicativo.

Cando falamos de comer e de comida temos que ter claras as finalidades fundamentais que ten:

-A primeira é VIVIR. Nese sentido vemos que moitas veces hai que comer o que non gusta ou non apetece nada, ou hai que quedar con sensación de fame ou facer esforzos por comer porque un está desganado…

-A segunda, e non menos importante, é CON-VIVIR, vivir con outras persoas, vivir en fraternidade cos que nos rodean, pois cando se come en solidariedade o pouco chega a máis e alimenta moito mellor, como se ten experimentado en moitas ocasións.

Nesta realidade coma noutras é necesario mirar e escoitar o clamor dos empobrecidos, famentos e oprimidos; é necesario acoller e asumir a obriga de solidariedade, que temos con eles. Dende aí xurde claramente a postura a tomar ante a comida, que debe ser o compartir solidario.

Antón Negro

Sacerdote e sociólogo